در نهمین روز از «۱۰ روز با عکاسان»: زنگ خطر برای دولت به صدا درآمد
آخرین روز برپایی نشستهای «۱۰ روز با عکاسان» درحالی به فرآیند انتشار کتابهای مربوط به عکاسی گذشت که عنوان شد چاپ کتاب با هزینه شخصی خود هنرمندان زنگهای خطر را برای مسئولان فرهنگی و دولت نسبت به بیتوجهی درباره این موضوع به صدا درآورده است.
به گزارش ستاد خبري چهارمين دوره «۱۰ روز با عكاسان»، نهمين روز برگزاري اين رويداد كه شنبه، ۲۶ دي در خانه هنرمندان برگزار شد، به انجمن عكاسان ايران اختصاص داشت.
اولين نشست نهمين روز «۱۰ روز با عكاسان» از سوي داریوش محمد خانی با موضوع «اسپانسر و عكاسي» برگزار شد. او درباره روش نوشتن طرح برای پروژههای عکاسی افزود:«روش نوشتن طرح شامل عنوان طرح (فارسی و انگلیسی)، طرح، همکاران و استادان راهنما، پیشنهاد به ارگانهای مربوطه، مختصری درباره طرح، اهداف طرح، استفاده کنندگان طرح، منابع و نمونههای انجام شده، ابزارشناسی و چگونگی انجام پروژه، مدیریت زمان، هزینههای طرح و بستن قرار داد و… است.»
محمدخانی همچنين به لزوم وجود حامي مالي يا اسپانسر اشاره كرد:«عکاسان باید اسپانسر داشته باشند، همچنین عکاسان باید ۳۰ درصد از پول را قبل از شروع کار بگیرند تا در ادامه فعالیت دچار مشکل نشوند. همچنین نامه تامین اعتبار حتما باید گرفته شود.»
داریوش محمدخانی در ادامه درباره قرارداد و متن قرار داد صحبت کرد:«عکاسان باید بتوانند کارفرما را توجیه کنند. البته برای پروژههای مستند هم میتوانیم اسپانسر بگیریم.»
كتابهاي متن
دومين نشست نهمين روز با موضوع نشست «فرآیند تولید کتاب عکاسی برای نشر: كتابهاي متن» با حضور اسماعیل عباسی به عنوان مدير پانل، عماد شاطریان از نشر بیدگل، علیرضا زمانی از نشر مرکب سپید و آرش کمالی از نشر کتاب پرگار برپا شد.
در ابتدای این مراسم اسماعیل عباسی گفت:«امروز قرار است در زمینه نشر كتابهای عکاسی صحبت و مشکلات و معضلات آن تا حدودی بررسی شود. شیوه کار در این زمینه به دو شیوه ناشران دولتی و ناشران خصوصی تقسیم میشود. البته باید راحت بگویم که کار با ناشران دولتی را باید کنار بگذاریم زیرا مدیران ناشران دولتی، حقوقبگیر هستند و برای آنها مهم نیست که کتابها به فروش میرسد یا نمیرسد.»
عباسی در مورد ناشران دولتي چنين توضيح داد:«به نظر من ورود دولت در فعالیتهای اقتصادی نتیجه منفی دارد و این کار از پایه و اساس اشتباه است. ناشران دولتی کاغذ را از دولت میگیرند و اگر کتابها به فروش نرسد به خود دولت میفروشند. طبق آمار به دست آمده ما بالاتر از ۱۰ هزار ناشر در ایران داریم و ۴۰ هزار عنوان سالانه منتشر میشود که تمامی این مسائل باید بررسی شود.»
در ادامه این مراسم آرش کمالی گفت:«انتشارات کتاب پرگار از سال ۱۳۹۰ فعالیت خود را آغاز کرده است. من به عکاسی علاقهمند بودم ولی متوجه شدم که در سال های ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ هیچ کتابی برای مطالعه در این زمینه وجود ندارد یعنی اینکه کتابهای تخصصی در این زمینه نداشتیم. تمامی این نیازها سبب شد که تصمیم بگیرم به صورت مستقل در این حوزه فعالیت کنم. در مرحله اول کتاب دوزخ را منتشر کردیم البته درک من در زمینه عکاسی مختصر بود و با یک احساس دلی این کار را شروع کردم. برای فروش کتاب دوزح به مشکلاتی برخوردیم در نتیجه کمی دیدگاه خودم را تغییر دادم. تا به امروز کتابهای تکنیک ویرایش عکس، آن سوی دوربین، فن و هنر عکاسی، درک عکس و… منتشر شده است و کتاب «مفاهیم بنیادی عکاسی» نیز به زودی منتشر میشود. ما کتابها را با شناختی که از جامعه عکاسی داریم منتشر میکنیم. شورا نداریم ولی به فکر شورا هستیم.»
سپس علیرضا زمانی درباره نشر مرکب سپید گفت:«نشر مرکب سپید کار خود را از سال ۱۳۸۵ شروع کرده است. ما فقط به فکر عکاسی نبودیم و در زمینههای دیگر از جمله ادبیات و… فعالیت میکردیم. بعد بیشتر وارد هنر شدیم و با دانشگاههای هنر ارتباط برقرار کردیم و کتابهای هنری بیشتری منتشر کردیم که عکاسی نیز یکی از شاخههای هنر است. در نتیجه کتابهایی در زمینه عکاسی نیز منتشر کردیم که شامل «در قاب دوربین»، «ماهیت عکس»، «نمادهای عکاسی» و… است. موضوع نشر شامل دو بخش است که یک بخش علاقه شخصی و بخش دیگر مسئله اقتصاد است و این دو لازم و ملزوم یکدیگر هستند.»
زمانی افزود:«کار ما تخصصی است. ما بیشتر ترجمه داریم و تالیف نداریم. مترجم باید در زمینه عکاسی کار کرده باشد تا بتواند مترجم این حوزه باشد.»
در ادامه عماد شاطریان درباره نشر بیدگل اظهار كرد:«نشر بیدگل از سال ۱۳۸۷ فعالیت خود را آغاز کرده است و تخصص این نشر در حوزه تئاتر و ادبیات نمایشی است. همچنین در حوزه عکاسی کتابهایی از کریم مسیحی را منتشر کردهایم که شامل در جهت عکس، شب سپیده میزند، شب سپیده میزند باری دگر، عکس و دیدن عکس و… است. همچنین سعی کردیم در فیزیک کتاب متفاوتتر باشیم. نشر یک کتاب خیلی سخت است زیرا شامل یافتن نویسنده، صفحه آرایی، مجوز، توزیع و… میشود.»
در ادامه این نشست درباره مجوز کتاب صحبت شد که اسماعیل عباسی گفت:«خوشبختانه مجوز گرفتن برای کتاب امروزه تا حدودی بهتر شده است و امیدواریم این روند راحتتر شود.»
سپس آرش کمالی خاطرنشان کرد:«به طور کلی بازاریابی قبل از تولید خیلی مهم است و باید به آن توجه ویژه شود. به نظر من سیستم آموزشی باید تغییر کند و فقط به فکر گرفتن مدرک نباشیم.»
محمد خدادادی مترجم زاده نيز لوح تقدیرهایی را به اسماعیل عباسی، عماد شاطریان، علیرضا زمانی و آرش کمالی اهدا کرد.
بخش پایانی این نشست به رونمایی مجله «عکاسی» اختصاص داشت که در ابتدا تیزری از این مجله پخش شد. سپس سیوا شهبازی و وثوقی مدیر مسئول این مجله از مسئولین همایش «۱۰ روز با عکاسان» تشکر و قدردانی کردند. همچنین شهبازی، وثوقی، عباسی و ناگهی با دردست داشتن مجله در کنار هم عکس گرفتند.
كتابهاي عكس
سومين نشست اين روز نيز به «فرآيند توليد كتاب عكاسي براي نشر: كتابهاي عكس» اختصاص داشت كه با حضور ناشران كتابهاي عكس برگزار شد.
سيف الله صمديان كه مديريت اين پانل را برعهده داشت، با ارائه گزارشي از كتابهاي چاپ شده در حوزه عكس در سالهاي اخير گفت:«تاكنون كتابهاي متنوعي در اين زمينه به چاپ رسيدهاند اما انتشاراتي چون يساولي، ميردشتي، نشر نظر و كتاب آبان اقداماتي را انجام دادند كه مسائل هر دو طرف انتشاراتي و عكاس را مدنظر داشتند.»
او افزود:«آنچه آنها به آن توجه داشتند اين بود كه ايرانياني كه به خارج از كشور مهاجرت كردهاند نياز داشتند تصاويري را از وطن ببينند و به ديگران هم نشان دهند. بنابراین تصمیم بر این شد که در چهارمين دوره از ناشران رسمي كه عكس را مديوم اصلي خود قرار دادهاند و همچنين عكاساني كه كتابهاي عكس خود را با هزينه شخصی منتشر كردهاند، دعوت كنيم.»
صمديان سپس به يكي از پيشكسوتان حوزه عكس اشاره كرد:«به عنوان مثال ميتوانم از فخرالدين فخرالديني نام ببرم كه به تنهايي بار تاريخ تصويری پنجاه سال گذشته ايران را برعهده گرفته است و با ديدن آثار او ميتوان فهميد كه يك عكاس چقدر بايد تحمل و ظرافت در برخورد با افراد بزرگ داشته باشد. خبر دارم كه او براي چاپ آخرين كتاب خود حدود ۲۰۰ ميليون تومان از جيب خود خرج كرده است كه زنگ خطري براي دولت و مسئولان فرهنگي است كه از اين موضوع حمايت نميكنند.»
در بخش ديگري از اين نشست رضا يساولي، مدير انتشارات يساولي با ارئه گزارشي از چاپ كتابهاي عكس اين انتشارات در سالهاي گذشته گفت:«ما فعاليت رسمي خود را بعد از انقلاب و از سال ۵۸ با كتاب سير تحول هنر خط آغاز كرديم كه به دليل بازتابهايي كه داشت تصميم گرفتيم فعالت جديتري در زمينه هنر داشته باشيم. در سالهاي جنگ به دليل تبليغات منفي دولتهاي غربي احساس كرديم كه تحقير ميشويم و هويتمان از دست ميرود. همين موضوع انگيزه جدي شد تا افق نگاهمان را تنها به ايران معطوف نكنيم. در بحث ايرانشناسي نياز بود چيزي را چاپ كنيم كه ايراني خارج از ايران به خود بباوراند كه تبليغات منفي درست نيست و ميتواند تمدن ۷ هزار ساله كشورش را با مديوم عكس به ديگران نشان دهد.»
محمدرضا بهمنپور، مدير نشر نظر نيز با بيان اينكه كتاب عكس به عنوان موضوع جدي در سالهاي اخير مورد توجه بوده است، گفت:سعي ما براين بود كه به نياز اجتماع پاسخ دهيم در حال حاضر بيشترين رخدادي كه شاهد آن هستيم انفجار تصوير است. الان در همه فضاهاي مجازي اين اتفاق درحال رخ دادن است و اكنون عكس تاثيرگذارترين رسانه موجود در دنياست. هدف ما در نشر نظر اين بود كه بخشي از تلاش افراد حرفهاي و صاحب نظر را بازتاب دهيم البته كاركردن با جماعت هنرمند خيلي سخت است به ویژه اديت و انتخاب عكس كار دشواري است. ما يك نگاه غريبه نداشتيم كه به عكس نگاه كند و نظر درست را بدهد.»
كاوه علي نقي، مدير انتشرات كتاب آبان نيز عنوان كرد:«در مدت كوتاهي كه در زمينه نشر فعاليت داشتيم سعي كرديم آثار خوبي را ارائه دهيم. علاقه شخصي من به عكس باعث شد به چاپ كتاب عكس روي بياورم و بيشترين توجه ما به عكسهايي بود كه قدمت بالاي عكاسي در ايران را نشان ميدادند. اميدوارم كه ارتباط عكاسي با ناشران اين حوزه بيشتر شود تا روز به روز بتوانيم كتابهاي بهتري چاپ كنيم.»
سيدعباس ميرهاشمي، رئيس انجمن عكاسان انقلاب و دفاع مقدس گفت:«در دوره انقلاب تحول و دگرگوني در حوزه عكس شاهد بوديم كه در دوره هشت ساله جنگ جهش بزرگي داشت اما متاسفانه سازماني به صورت جدي در اين زمينه فعاليت نميكرد. بنابراين ما با تشكيل انجمن در ابتدا به جمع آوري عكسها روي آورديم و در ادامه لازم ديديم كه آنها را در قالبي كه يكي از بهترين آنها كتاب عكس است، منتشر كنيم، در اين بين عكاسان زيادي هم در استانها بودند كه آثارشان ديده نشده بود. اميدوارم مقداري درك بيشتر و متقابل ميان حوزه نشر و عكاسان، كارها را سادهتر كند.»
مجيد ميردشتي، مدير انتشرات ميردستي در مورد تجربه خود اظهار كرد:«از سال ۷۲ كار خود را آغاز كردهايم. اولين كتاب ما در حوزه ايران شناسي بود. سعي كرديم كتابهاي نفيسي چاپ كنيم كه حاصل آن ۳۵ عنوان ايران شناسي از استانهاي مختلف است.»
فاطمه خسروجردي، گرافيست انتشارات ميردشتي هم ديگر سخنران نشست بود:«چاپ عكس يكي از سختترين كارهاي چاپ كتاب است و معمولا عكاسان اجازه مانور روي كارهايشان را نميدهند. بخش طراحی انتشارات شامل ۵ نفر است که سعي می شود در يك چارچوب اساسي قدم برداريم.»
فخرالدين فخرالديني، عكاسي كه پرترههايش از شهرت زيادي برخورددار است در پايان نشست گفت:«من ناشر نيستم اما ميخواستم يك امتحاني بكنم. اول قرار بود انتشارات يساولي اين كتاب را منتشر كند اما گفتم بد نيست خودم اين كار را انجام دهم چون آثار عكاسان خارجي را ديده بودم و با خودم گفتم چرا ما در ايران نميتوانيم چنين كاري كنيم. با همه مشكلات موجود موفق شدم كتاب دوم پرترهها را همراه نقاشيهايم منتشر كنم. هدف، شخصيت گرايي در پرتره افراد است تا آنها را همانطور كه هستند نشان دهند.»
در پایان آثار دو کتاب پرترههای فخرالدین فخرالدینی در کلیپی با موسیقی فرهاد فخرالدینی برای حاضران پخش شد و مهمانان نشست تقدیر شدند.
بخش ویژه ” نگاه شخصی “
آخرین روز از برنامه های بخش ویژه “نگاه شخصی” در چهارمین دوره ۱۰ روز با عکاسان، از ساعت ۱۵ تا ۱۶ با حضور “میلاد صفابخش” با نمایش دو بخش از عکسهایش در سبک های مینیمال و فتومونتاژ در گالری پاییز خانه هنرمندان برگزار گردید. صفابخش در ابتدا در رابطه با شروع عکاسی خود و دلایل انتخاب این سبک عکاسی توضیح داد، سپس درباره تعاریف و تاریخچهای از عکاسی مینیمال و فتومونتاژ و عکاسانی که از آنها الهام گرفته با نمایش عکسها صحبت کرد.
برنامه بعدی در این بخش از ساعت ۱۶ با ۱۷ با حضور “هامد جابرها” با نمایش دو فصل از مجموعه “زوال”، این هنرمند برگزار شد. وی درباره فصل اول مجموعه با عنوان “شدن” که قبلاً در گالری شیرین برپا شده بود، توضیحاتی در رابطه با شکل گیری ایده و نحوه ارائه آن در گالری ارائه کرد . سپس به نمایش و توضیح عکسهای فصل دوم با عنوان “ماندن” پرداخت و اشاره کرد که این فصل قرار است سال آینده به روی دیوار رود. در نگاه شخصی سوم در چهارمین دوره ۱۰ روز با عکاسان، از ساعت ۱۷ ۱۸ با حضور “فریدون کوچکی” با نمایش عکسهای هوایی این هنرمند از ایران، برگزار شد. وی عکسهای هوایی به نمایش درآمده را که در کنار ساخت مستند تلویزیونی ایران در سال ۱۳۸۵ عکاسی کرده است . در ادامه فریدون کوچکی توضیحاتی در مورد مکان عکسها و همینطور تکنیک ها و نکات لازم در عکاسی هوایی ارائه داد.
بخش آخر به نمایش آثار ” جایزه عکس شید” با حضور “روشن نوروزی ” دبیر این جشنواره از ساعت ۱۸ تا ۱۹ در گالری پاییز اختصاص داشت. وی درباره هدف و شکل گیری این مسابقه ، جایزه و همچنین معرفی داوران و برگزارگنندگان دوره های مختلف توضیح داد. سپس مجموعه آثار برگزیده شده در هر دوره به نمایش درآمد و برندگان هر دوره معرفی شد. روشن نوروزی در ادامه تاکید کرد که در حاضر فراخوان امسال منتشر شده و امکان ارسال آثار تا ۱۰ بهمن فراهم است.
ستاد خبری چهارمین دوره ده روز با عکاسان ایران